Meslekî Kelimelere Farklı Bir Bakış: Ortak Kelimeler

Öz

Dilin gündelik hayatta farklı birçok kullanım sahası vardır. Gündelik hayatta kullandığımız kelimelerin yanında mesleklere ait kelimeler de sık kullandığımız kelimeler arasındadır. Meslek kelimeleri, dilin öğretiminde önemli bir yere sahiptir. Kelime öğretimi, dil öğretiminin temel unsurudur. Sözlük hazırlama sürecinde de bu husus göz önünde bulundurulmalıdır. Sözlüklere seçilecek kelimeler insanların karşılaştıkları, gündelik hayatlarında kullandıkları kelimeler dikakte alınarak belirlenmelidir. Bu çalışmada farklı meslek alanlarından temel kelimeler için alan uzmanlarıyla görüşülmüştür. Bu görüşmelerde farklı bölümlerde ortak kelimelerin olduğu görülmüştür. Bu çalışmanın konusunu bu ortak kelimeler meydana getirmektedir. Çalışmanın amacı; farklı mesleklerde yer alan ortak kelimeleri belirlemek ve tarif farklılıklarına dikkat çekmektir. Bu çalışmada nitel araştırma desenlerinden görüşme ve doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Görüşmeler neticesinde elde edilen meslekler arası ortak kelimelerin tarifleri verilmiştir. Görüşme sürecinde ortaya çıkan ortak kelimeler ve tarifleri tasnif edilmiştir. Bu şekilde 123 ortak kelimeye ulaşılmıştır. Bu kelimelerin bütün tekrarları eklendiğinde sayı 297’i bulmaktadır. Bu kelimelerden rastgele seçilen 26 kelime bulunduğu mesleklerdeki tarifleriyle verilmiştir. Ortak kelimeler değerlendirildiğinde farklı meslek alanlarında farklı benzerlik oranları görülmüştür. “Hemşirelik” mesleği öbür mesleklerle en fazla ortak kelimesi olan meslektir. En fazla meslekle ortaklı kuran meslek ise “Lojistik” mesleğidir. Elde edilen kelimeler incelendiğinde farklı meslek alanlarında ortak birçok kelimenin bulunduğu, bunların bazılarının aynı manaya geldiği, bazılarının farklı manalara geldiği, bazılarının ise bakış açısı olarak farklılaştığı görülmektedir. Özellikle aynı manaya gelse dahi tarif etme şekilleri ve bakış açısı farklı olan kelimeler dikkate değerdir. Bu tür kelimeler, meslekler arası bakış açısının nasıl değiştiğini göstermesi açısından mühimdir.